001.jpg002.jpg003.jpg

Batalion ON "Jabłonowo"

Sformowany wiosną 1939 r. w składzie Chełmińskiej Brygady ON. Sztab, pododdziały specjalne i pierwsza kompania znajdowały się w Jabłonowie, druga kompania - w Radzyniu, a trzecia w Łasinie. Jednostką gospodarczą batalionu był 63 pułk piechoty w Toruniu.

Po mobilizacji batalion został podporządkowany 208 pprez. i wyruszył w rejon m. Góral. Dowódca pułku powierzył batalionowi odcinek obrony od miejscowości Nowa Wieś do Jeziora Głowińskiego. Odcinek od Nowej Wsi do leśniczówki Ostrowite obsadziła 2 kompania  wzmocniona I plutonem 3 kompanii; odcinek od styku z 2 kompanią do Jeziora Głowińskiego zajęła 1 kompania wzmocniona plutonem moździerzy i plutonem pionierów. 3 kompania (bez I plutonu) jako odwód batalionu została rozlokowana w m. Góral. Przedpole obrony było patrolowane przez żołnierzy plutonu kolarzy. Batalion został dodatkowo wzmocniony jednym działem ppanc. z 63 pp. Miał również zapewnione wsparcie artyleryjskie dywizjonu z 4 pal. 1 września żołnierze batalionu zatrzymali niemieckie patrole podchodzące do polskich pozycji obronnych. Wysunięta placówka 2 kompanii w m. Rywałdzik mimo prób opanowania jej przez silny patrol niemiecki wsparty samochodami pancernymi nie oddała wsi. W godzinach południowych stanowiska obronne 3 kompanii w rejonie toru kolejowego Jabłonowo Pomorskie-Jamielnik-Iława wykonano nalot bombowy, który jednak nie spowodował strat osobowych w kompanii. W ciągu dwóch następnych dni polskie placówki z przedpola zostały zepchnięte, jednak nieprzyjaciel nie zdobył zasadniczej linii obrony batalionu. 4 września wieczorem batalion otrzymał rozkaz oderwania się od nieprzyjaciela i wykonania marszu na południe. Żołnierze podążyli przez Rypin. 10 września wieczorem batalion rozpoczął marsz na Szewce - Orłów - Bilawy. 13 września wraz z batalionem ON "Brodnica", 63 i 14 pp oraz 1/57 pp został przesunięty do odwodu 4 Dywizji Piechoty. 14 września batalion wspomógł natarcie 67 pp i I baonu 14 pp, doprowadzając do zdobycia niemieckiej pozycji w rejonie m. Rogoźno - Jamno. 16 września na rozkaz dowódcy 14 pp batalion wykonał kontratak z Dolnych Parcel na Karpiny. Natarcie rozpoczęło się o godz. 10, jednak wobec zdobycia przez nieprzyjaciela Strugienic zmieniło kierunek na tą miejscowość.

 

Obsada personalna:

dowódca - kpt. Mikołaj Korwin-Kossakowski († 17 IX)
adiutant - ppor. Franciszek Bonkowski
szef kancelarii - chor. Jan Zarębski
oficer gospodarczy - kpt. Artur Jarzębowski
dca plutonu łączności - plut. rez. Jan Lewandowski
dca plutonu kolarzy - ppor. rez. Stanisław Bartoszewski
dca plutonu ppanc. - ppor. rez. Franciszek Hintz
dca plutonu pionierów - plut. rez. Pawłowski
dca plutonu broni tow. - kpr. pchor. rez. Lacke

 

1 kompania ON "Jabłonowo"
dowódca - kpt. Walenty Markiewicz († 17 IX)
szef kompanii - sierż. Jan Ligus
podoficer broni - plut. rez. Kazimierz Makowski
dca I plutonu - ppor. rez. Tadeusz Bonowicz
dca II plutonu - ppor. rez. Alfons Zabłoński
dca III plutonu - ppor. rez. Damazy Wierciński
dca plutonu ckm - chor. Jan Zieliński

 

2 kompania ON "Radzyń"
dowódca -  por. Aleksander Leszek Oczachowski
szef kompanii - sierż. Jan Wróblewski
podoficer broni - plut. Figurski
dca I plutonu - ppor. rez. Leon Myszkowski
dca II plutonu - ppor. rez. Władysław Nodzyński
dca III plutonu - ppor. rez. Izydor Kiszkowski
dca plutonu ckm - por. rez. Ignacy Kmieć

 

3 kompania ON "Łasin"
dowódca - por. Franciszek Ostrowski († 17 IX)
podoficer broni - plut. Waleryn
dca I plutonu - ppor. rez. Antoni Majewski
dca II plutonu - ppor. rez. Antoni Kujawski
dca III plutonu - ppor. rez. Władysław Pawłowski
dca plutonu ckm - ppor. rez. Kosowski

stat4u